Η γλυκόζη του αίματος είναι απαραίτητη για να λειτουργεί σωστά το σώμα μας. Το χρειάζονται και οι άνδρες και οι γυναίκες. Η είσοδός του στους εγκεφαλικούς νευρώνες και τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι σημαντική.
Η γλυκόζη καταναλώνεται στο σώμα παρακάμπτοντας την οδό της ινσουλίνης για:
- προστασία των ερυθρών αιμοσφαιρίων και των νευρώνων από τις επιδράσεις των ενεργών ειδών οξυγόνου (ROS).
- διατήρηση του σιδήρου στα ερυθροκύτταρα με τη μορφή που είναι απαραίτητη για το μεταβολισμό.
- διατήρηση της ανταλλαγής ενέργειας.
- Παραγωγή ATP για νευρώνες.
- σύνθεση βιολογικά δραστικών ουσιών (νευροδιαβιβαστές).
Η μεταφορά της γλυκόζης σε άλλα κύτταρα διαμεσολαβείται από την παγκρεατική ορμόνη ινσουλίνη. Η έλλειψή του στον σακχαρώδη διαβήτη προκαλεί έλλειψη γλυκόζης στα κύτταρα και περίσσεια στο αίμα.
Τα κύτταρα των επινεφριδίων και των γονάδων εμπλέκονται στη σύνθεση των στεροειδών ορμονών. Για τους σκοπούς αυτούς χρησιμοποιούν γλυκόζη.
Το συκώτι συνθέτει λιπαρά οξέα, χοληστερόλη και ενεργοποιεί τη βιταμίνη D στον ανθρώπινο οργανισμό. Εκτελεί όλες αυτές τις λειτουργίες χάρη στη γλυκόλυση.
Κατά τη διάρκεια της πείνας και της μυϊκής εργασίας, ενεργοποιούνται οι διαδικασίες σύνθεσης γλυκογόνου.
Ποιο είναι το φυσιολογικό επίπεδο σακχάρου στο αίμα;
Η γλυκαιμία είναι το επίπεδο σακχάρου στο αίμα. Οι κανονικές τιμές αυτού του δείκτη διασφαλίζονται από την ισορροπία των διαδικασιών μεταφοράς, χρήσης, σχηματισμού και εισαγωγής γλυκόζης στο αίμα. Η κατάσταση ισορροπίας διατηρείται από τις ορμόνες. Μεταξύ αυτών είναι:
- υπογλυκαιμικό (ινσουλίνη);
- υπεργλυκαιμικά (γλυκοκορτικοστεροειδή, αδρεναλίνη, νορεπινεφρίνη, γλυκαγόνη).
Τα πρότυπα γλυκόζης αίματος κυμαίνονται από 3, 3 έως 5, 5 mmol/l· σύμφωνα με ορισμένες πηγές, το όριο αναφοράς μετατοπίζεται στο 6, 6. Οι τιμές που υπολογίζονται για το φλεβικό αίμα είναι ελαφρώς υψηλότερες από ό, τι για τους τριχοειδείς δείκτες.
Πώς εκδηλώνεται το χαμηλό σάκχαρο στο αίμα;
Ο λόγος για αυτή την κατάσταση είναι η αυξημένη ανάγκη των κυττάρων για γλυκόζη, με αποτέλεσμα να διαταράσσονται οι διαδικασίες παραγωγής ΑΤΡ.
Οι αιτίες αυτών των διαταραχών περιλαμβάνουν:
- υπερπαραγωγή ινσουλίνης σε όγκους (ινσουλίνωμα).
- εσφαλμένη χορήγηση δόσης ινσουλίνης για σακχαρώδη διαβήτη.
- επινεφριδιακή ανεπάρκεια που προκαλείται από ανεπάρκεια υπεργλυκαιμικών ορμονών.
- διακοπή της ροής των σακχάρων από τα έντερα.
- παθολογίες του ήπατος?
- κληρονομικές ασθένειες που οδηγούν σε μειωμένη παραγωγή γλυκόζης.
- εθισμός στο αλκοόλ?
- ανεπάρκεια βιταμινών (βιοτίνης) που εμπλέκονται στο μεταβολισμό της γλυκόζης.
- διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Η μείωση του επιπέδου της γλυκόζης που προέρχεται από τα έντερα μπορεί να σχετίζεται με παθολογία απορρόφησης (για παράδειγμα, εντερίτιδα) και διατροφική πείνα που προκαλείται από έλλειψη αυτού του στοιχείου. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται διατροφική υπογλυκαιμία.
Τα χαμηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα οδηγούν σε διατροφική ανεπάρκεια ερυθρών αιμοσφαιρίων και εγκεφαλικών νευρώνων, η οποία χαρακτηρίζεται από τα ακόλουθα συμπτώματα:
- χλωμό δέρμα;
- γρήγορη αναπνοή και καρδιακός ρυθμός.
- Πείνα;
- εφίδρωση, ρίγη?
- ζάλη;
- λιποθυμία.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, η βοήθεια πρέπει να παρέχεται αμέσως. Τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα αυξάνονται με ένα γλυκό ή μια ένεση ενός φαρμάκου. Η έλλειψη βοήθειας μπορεί να οδηγήσει σε κώμα και θάνατο.
Πώς εκδηλώνεται το υψηλό σάκχαρο στο αίμα;
Η υπεργλυκαιμία θεωρείται αύξηση του σακχάρου στο αίμα πάνω από 5, 5 mmol/l. Αυτή η διαδικασία οφείλεται στη μειωμένη κυτταρική ζήτηση και στην αυξημένη παραγωγή γλυκόζης. Οι λόγοι είναι:
- ανεπάρκεια ινσουλίνης σε σακχαρώδη διαβήτη, παγκρεατική νέκρωση.
- υπερπαραγωγή ορμονών σε ακρομεγαλία - σωματοτροπική, θυρεοτοξίκωση - ιωδοθυρονίνη, νόσος Itsenko-Cushing - γλυκοκορτικοστεροειδή.
- νεφρική ανεπάρκεια και δυσλειτουργία διήθησης.
- υπερκατανάλωση τροφής και υπερβολική πρόσληψη ζάχαρης.
- Άσκηση άγχος?
- πόνος;
- εγκεφαλικό επεισόδιο, όγκος εγκεφάλου.
Η πιο σοβαρή συνέπεια της υπεργλυκαιμίας είναι η ανάπτυξη υπερωσμωτικού κώματος, που προκαλείται από υπερβολικά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, η οποία προσελκύει πάρα πολύ υγρό στα αγγεία. Αυτός ο τύπος κώματος είναι χαρακτηριστικός για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη που επιπλέκεται από νεφρική ανεπάρκεια. Κανονικά, τα υγιή νεφρά εμποδίζουν το σάκχαρο του αίματος να ανέβει πάνω από 9 mmol/L, μειώνοντας την επαναρρόφηση και πυροδοτώντας γλυκοζουρία.
Με μέτρια υπεργλυκαιμία, ενεργοποιούνται οι διαδικασίες παθολογικής γλυκοζυλίωσης πρωτεϊνών και σχηματισμού σορβιτόλης. Αυτή η ένωση προάγει τη συσσώρευση υγρού στους ιστούς και διαταράσσει τη λειτουργία των κυττάρων. Η παθολογική γλυκοζυλίωση διαταράσσει τη λειτουργία των αντισωμάτων και προκαλεί υποξία. Αλλάζοντας τις αντιγονικές ιδιότητες των πρωτεϊνών, μπορεί να οδηγήσει στον σχηματισμό αυτοάνοσων νοσημάτων.
Τα κύρια κλινικά συμπτώματα που σχετίζονται με το υψηλό σάκχαρο στο αίμα είναι:
- πρόβλημα όρασης;
- διαταραχή νευρικής ευαισθησίας?
- ο σχηματισμός νεφρικής ανεπάρκειας.
- τροφικές διαταραχές στους ιστούς των κάτω άκρων.
- συχνουρία;
- γενική αδυναμία?
- ισχυρή δίψα?
- αργή αναγέννηση κοψιμάτων και πληγών.
Τα περισσότερα από αυτά τα σημάδια χαρακτηρίζουν τον σακχαρώδη διαβήτη, μια ασθένεια ενδοκρινικής αιτιολογίας που σχετίζεται με μειωμένη απορρόφηση γλυκόζης λόγω ανεπάρκειας της ορμόνης ινσουλίνης.
Οι παράγοντες που προδιαθέτουν για την ανάπτυξη αυτής της παθολογίας περιλαμβάνουν:
- γενετική προδιάθεση;
- υπερβολικό βάρος;
- λοιμώξεις?
- λήψη επαγωγικών φαρμάκων.
Εάν εντοπίσετε πολλά από τα αναφερόμενα κλινικά σημεία και παράγοντες κινδύνου, θα πρέπει να κλείσετε ραντεβού με έναν ενδοκρινολόγο.
Εργαστηριακές εξετάσεις: νόρμες, επίπεδα σακχάρου στο αίμα σε άνδρες και γυναίκες
Στην εργαστηριακή διάγνωση παθολογιών που σχετίζονται με διαταραχή του μεταβολισμού του σακχάρου, χρησιμοποιούνται πολλές μέθοδοι και εξετάσεις. Αυτά περιλαμβάνουν:
- δοκιμή ανοχής γλυκόζης?
- γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη?
- προσδιορισμός των επιπέδων σακχάρου στο αίμα νηστείας.
- γενική ανάλυση ούρων.
- χημεία αίματος.
Διενεργείται τεστ ανοχής σε περίπτωση ασαφούς διάγνωσης. Εάν διαπιστωθεί σακχαρώδης διαβήτης, τότε αυτή η εξέταση δεν συνιστάται. Για τη μελέτη, λαμβάνεται αίμα με άδειο στομάχι και, στη συνέχεια, αξιολογείται το επίπεδο μετά την κατανάλωση διαλύματος με ζάχαρη. Με βάση τα δεδομένα που ελήφθησαν, σχηματίζεται μια καμπύλη σακχάρου, τα επίπεδα της οποίας επανέρχονται στο φυσιολογικό εντός 2-3 ωρών. Μια ένδειξη πάνω από 11 mmol/l υποδεικνύει πιθανές αποκλίσεις.
Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση της δυναμικής της υπεργλυκαιμίας σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, για τον εντοπισμό λανθάνοντων μορφών και τη διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη κύησης σε έγκυες γυναίκες. Ο κανόνας είναι έως και 6% της συνολικής ποσότητας αιμοσφαιρίνης.
Η παρουσία σακχάρου σε μια γενική εξέταση ούρων επηρεάζεται άμεσα από τη συγκέντρωση της γλυκόζης στο αίμα. Η επαναρρόφησή του είναι κανονικά 1, 7 mmol ανά λεπτό. Το επίπεδο σακχάρου στο αίμα πάνω από το οποίο εμφανίζεται στα ούρα ονομάζεται νεφρικό κατώφλι. Η τιμή του είναι 8, 8 – 9, 9 mmol/l. Η εμφάνιση ζάχαρης στα ούρα μπορεί να υποδηλώνει σακχαρώδη διαβήτη, ωστόσο, αυτός δεν είναι ο μόνος λόγος. Γλυκοζουρία σε ορισμένες περιπτώσεις αναπτύσσεται:
- σε έγκυες γυναίκες με μειωμένη επαναρρόφηση.
- με συγγενή ή επίκτητη ανωμαλία των εγγύς σωληναρίων των νεφρών.
Ένα φυσιολογικό επίπεδο θεωρείται ότι είναι έως 0, 8 mmol/l.
Ποια φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα των εξετάσεων;
Τα φάρμακα που λαμβάνονται σε συνεχή βάση μπορεί να στρεβλώσουν τα αποτελέσματα είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω.
Αυξάνει την απόδοση:
- γλυκοκορτικοστεροειδείς ορμόνες (υδροκορτιζόνη, πρεδνιζολόνη, βουδεσονίδη, κ. λπ. ).
- φάρμακα για τη θεραπεία ψυχιατρικών παθήσεων·
- από του στόματος αντισυλληπτικά που συνταγογραφούνται σε γυναίκες.
- αντιυπερτασικά φάρμακα?
- κατασταλτικά του βήχα με βάση τα σιρόπια.
Η ασπιρίνη, ο χυμός αλόης και η κινίνη μειώνουν τεχνητά τις τιμές σακχάρου στο αίμα.
Αυτές οι μελέτες επηρεάζουν επίσης τις γυναικείες σεξουαλικές ορμόνες, επομένως η λήψη εξετάσεων πριν από την έναρξη της εμμήνου ρύσεως θα πρέπει να αναβληθεί για τη λήξη της.
Έτσι, η γλυκόζη έχει τεράστιο αντίκτυπο στην απόδοση ολόκληρου του σώματος. Για την πρόληψη ασθενειών, ειδικά σε άτομα με κληρονομική προδιάθεση για διαβήτη, είναι απαραίτητο να προσδιορίζεται η συγκέντρωση του σακχάρου στο αίμα τουλάχιστον μία φορά το χρόνο ή ως μέρος μιας ιατρικής εξέτασης.